Hãy cảm nhận bản thân đang đắm mình trong những kiến trúc cổ, nhìn những vết tích thời gian được ghi dấu trên đó với sự rung động đến từ trái tim. Đó là Wabi Sabi. Chúng ta thường dễ dàng khi nhìn và cảm nhận phong cách Wabi Sabi nhưng để giải thích được Wabi Sabi là gì ngay cả người Nhật cũng cảm thấy khó khăn.
Trong bài Blog này, hãy để Sobokuya Việt Nam cùng bạn tìm hiểu phong cách Wabi Sabi là gì và tại sao Wabi Sabi trở thành triết lý sống của người Nhật Bản.
Nhiều người lầm tưởng, Wabi Sabi là một từ đơn nhưng thực ra đây là sự kết hợp của hai từ Wabi và Sabi. Do đó, muốn hiểu được ý nghĩa thực sự của Wabi Sabi thì chúng tôi nghĩ bạn nên hiểu nghĩa và sắc thái của Wabi, Sabi khi đứng riêng rẽ.
Wabi (tiếng Nhật: わび) là danh từ được bắt nguồn từ động từ Wabu dùng để chỉ sự thất vọng, hoang mang, đau khổ, bi quan trong giai đoạn những người nghèo nhắc tới cuộc sống bế tắc, khó khăn của họ. Sau này khi đã thấu hiểu và chấp nhận thực tế cuộc sống, người ta bắt đầu tận hưởng và cảm nhận vẻ đẹp của sự thiếu thốn đó.
Không phải lúc nào Wabi cũng được thể hiện bằng lời nói mà nó còn được thể hiện thông qua tính thẩm mỹ, cảm nhận, trực giác của con người. Khác với sự hào nhoáng trong phong cách phương Tây, Wabi thể hiện sự thưởng thức, trân trọng vẻ đẹp giản đơn, bình dị của người Nhật.
Sabi (tiếng Nhật: さび) là danh từ được bắt nguồn từ động từ Sabu dùng để chỉ sự tĩnh lặng, cô độc, cũ kỹ, phai tàn thậm chí mang hàm nghĩa tiêu cực, thể hiện sự suy tàn, héo úa theo dòng chảy thời gian.
Sau này, từ Sabi được hiểu theo hướng tích cực hơn thông qua việc thể hiện sự yêu thích vẻ đẹp tự nhiên, sự già đi của sự vật, sự bào mòn và vết tích của thời gian. Khi đến những ngôi điện thờ, đền thờ, di tích lịch sử, … bạn cũng sẽ thấy được quá trình hình thành và phát triển thông qua dòng thời gian. Đây cũng là cách người Nhật đưa Sabi vào cuộc sống của mình như một cách thể hiện sự trân trọng mỗi phút giây trong cuộc đời. Bởi vì, dòng chảy thời gian sẽ không bao giờ dừng lại mà luôn tiếp diễn không ngừng.
Wabi Sabi (tiếng Nhật : わび・さび) sau khi ghép với nhau sẽ tạo thành một ý nghĩa hoàn toàn khác với nghĩa gốc của từng từ. Trong khi Wabi thể hiện cảm nhận từ sâu bên trong tâm trí, cảm xúc, trạng thái thì Sabi lại thể hiện thông qua hình thức bên ngoài.
Wabi Sabi là từ dùng để diễn tả vẻ đẹp của sự không hoàn hảo, sự vô thường và không đầy đủ. Chúng ta đều biết mỗi khoảnh khắc trôi qua đều quý giá, đều xứng đáng được trân trọng do đó việc hài lòng với cuộc sống và không bị ràng buộc về vật chất sẽ khiến con người có thêm nhiều năng lực tích cực. Từ đó, phong cách Wabi Sabi hướng con người tới một cách sống không phụ thuộc vào những thứ trần tục và trải nghiệm giá trị cuộc sống xuất phát từ trái tim đến trái tim.
Wabi Sabi ở khắp mọi nơi: màu phai của gỗ trên cánh cửa cũ, rêu mọc trên đá, hình ảnh bông hoa phai tàn trong hoàng hôn, vết nứt của bình gốm, mùi giấy của những quyển sách cũ …
Sobokuya Việt Nam tôn trọng tự nhiên và sự già đi, cũ kỹ, đổi màu của gỗ cũng như mọi sự thay đổi của ngôi nhà. Wabi Sabi là “sự trân trọng những vẻ đẹp phù du của cuộc sống, phản ánh dòng chảy vĩnh hằng của cuộc sống trong thế giới tinh thần” – Wabi Sabi: The Japanese Art of Impermanence.
Một trong những nguyên tắc quan trọng nhất của Wabi Sabi chính là sự đơn giản, không cầu kỳ, không phô trương. Con người thường bị chạy theo xu hướng, ám ảnh vật chất dẫn đến cuộc sống luôn mệt mỏi và căng thẳng. Thay vì mua thêm những món đồ không thực sự cần thiết, người Nhật lựa chọn một cuộc sống tối giản mang lại cảm giác yên bình và giúp chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Lối thiết kế tối giản mang lại cảm giác thoải mái trong không gian thoáng mát, giảm bớt sự bí bách, khó chịu và tốt cho sức khỏe. Sự đơn giản trong phong cách Wabi Sabi cũng dần trở nên phổ biến và được nhiều người áp dụng vào trong cuộc sống hàng ngày như lối sống Danshari của người Nhật.
Không giống như nghệ thuật của Trung Quốc hoặc phương Tây tôn vinh sự hoàn mỹ, đối xứng và cân bằng, phong cách Wabi Sabi tôn vinh vẻ đẹp của sự bất đối xứng.
Thật kỳ lạ với đất nước Nhật Bản luôn khắt khe với những quy tắc bất di bất dịch lại tồn tại một nguyên tắc đi ngược lại số đông. Bất đối xứng chính là sự thể hiện rõ nét cho việc triết lý Wabi Sabi yêu cả những điều không hoàn hảo.
Shibumi thể hiện giá trị thẩm mỹ thông qua sự giản dị, không phô trương nhưng tinh tế trong tổng thể. Sự kết hợp hài hòa, cân bằng giữa các nét thẩm mỹ có tính tương phản với nhau của Shibumi tạo ra một thiết kế đặc sắc, ấn tượng.
Shibumi dùng để chỉ vẻ đẹp tiềm ẩn bởi vì không phải ai cũng cảm nhận được phong cách Wabi Sabi ngay từ lần đầu tiên nhìn thấy. Một tác phẩm nghệ thuật có tính Shibumi sẽ tự dẫn dắt người xem nhìn thấu vẻ đẹp ẩn sâu bên trong thông qua những cảm nhận từ giác quan, từ trái tim.
Phong cách Wabi Sabi luôn ưu tiên sử dụng các vật liệu tự nhiên, gần gũi với con người, có thể là chiếu Tatami Nhật Bản dệt bằng cỏ Igusa, cửa trượt Shoji sử dụng giấy Washi được làm thủ công hay bộ ấm trà bằng gốm Nhật Bản truyền thống, …
Wabi Sabi áp dụng trong nhà gỗ truyền thống Nhật Bản của Sobokuya chính là việc không sử dụng gỗ sấy mà để khô tự nhiên 5-7 năm, không sơn phết màu mè để tạo sự bóng bẩy, không phun tẩm chất bảo quản, … Chúng tôi luôn mong muốn tạo một môi trường sống xanh, sống khỏe cho khách hàng của mình thông qua vật liệu gỗ tự nhiên an toàn với sức khỏe.
Giống như đặc trưng Shibumi, trong phong cách Wabi Sabi thường nhấn mạnh vẻ đẹp tinh tế, không màu mè, không phô trương. Yugen dùng để mô tả một vẻ đẹp khó diễn tả bằng lời, không chỉ dùng mắt thường để nhìn mà cần dùng cả trái tim và tâm trí để cảm nhận.
Yugen cũng là một cách để nâng cao giá trị nghệ thuật trong văn hóa Nhật Bản. Đôi khi con người phải sử dụng khả năng tưởng tưởng của mình để cảm nhận được vẻ đẹp bí ẩn mà triết lý Wabi Sabi gửi gắm.
Phong cách Wabi Sabi vượt ra khỏi phạm trù của nghệ thuật thể hiện thông qua sự tự do, phá vỡ mọi quy tắc, tiêu chuẩn và giới hạn trong cuộc sống. Đề cao giá trị của tự do cũng chính là cách thể hiện việc chấp nhận những điều không hoàn hảo, những điều khác biệt từ đó giải phóng bản thân và thay đổi cuộc đời theo chiều hướng tích cực.
Người ta nói phong cách Zen của Nhật Bản được bắt nguồn từ Thiền trong Phật giáo nguyên thủy nhưng sau này Zen và Thiền phát triển và thay đổi để phù hợp với văn hóa của từng đất nước.
Seijaku cũng chính là cách để tâm trí được tĩnh lặng như trong quá trình ngồi thiền. Người theo đuổi phong cách Wabi Sabi luôn chú trọng việc tạo dựng một không gian tĩnh lặng bởi vì đó cũng là nơi con người có thể cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp vô thường trong cuộc sống.
Phong cách Wabi Sabi thể hiện rõ ràng nhất trong trà đạo giai đoạn Sen no Rikyu. Thời xưa, tầng lớp quý tộc và Samurai thường sử dụng những bộ trà đẹp, đắt tiền của Trung Quốc để thể hiện sự sang trọng và đẳng cấp của buổi tiệc trà.
Sen no Rikyu sau khi học các nghi thức và quy tắc trà đạo của Tamako đã nghiệm ra được triết lý Wabi Sabi và áp dụng chuyển đổi nghi lễ trà đạo của mình. Ông sử dụng những dụng cụ đơn giản, mộc mạc của Nhật thay vì những đồ dùng đắt tiền thịnh hành khi đó. Ông cũng là người tiên phòng trong việc sử dụng bát uống trà và sử dụng phòng trà Nhật Bản nhỏ (Taian) khi tổ chức trà đạo
Mặc dù không phải là người sáng tạo ra triết lý Wabi Sabi nhưng Sen no Rikyu là một trong những người góp công truyền bá và phát triển nghệ thuật trà đạo cũng như phong cách Wabi Sabi trở nên phổ biến và quen thuộc với người dân.
Wabi Sabi trong trà đạo chính là việc yêu thích những điều không hoàn hảo và dấu ấn thời gian từ đó thể hiện mong muốn tìm kiếm sự bình yên trong quá trình hòa mình với thiên nhiên.
Nhật Bản là đất nước nổi tiếng với phong cách Zen và vườn thiền là một trong những điểm đặc trưng của phong cách này. Khác với tiểu cảnh sân vườn, vườn thiền Nhật Bản là nơi dành cho những nghi lễ, một nơi thiêng liêng để các nhà sư thiền hàng ngày.
Vườn thiền sử dụng hoàn toàn nguyên liệu tự nhiên bao gồm: cát, đá, rêu, … Mục đích của vườn thiền không phải để tạo ra một nơi thẩm mỹ vì thế ở đây không sở hữu hồ cá Koi, không xây dựng những căn chòi nghỉ và cũng không tìm thấy được màu sắc rực rỡ của hoa cỏ. Tại vườn Zen, tâm trí được tập trung tối đa, rèn luyện suy nghĩ và tìm được bản chất sâu thẳm, cốt lõi của con người.
Trong vườn thiền, chúng ta sẽ được quan sát sự biến đổi của vạn vật, cảm nhận sự cũ đi theo thời gian và hiểu được ý nghĩa của Vô thường – Vô ngã trong phong cách Wabi Sabi.
Trong phòng trà Nhật Bản, người ta có thể thấy được triết lý Wabi Sabi thông qua nghệ thuật cắm hoa Chabana được hình thành và phát triển mạnh mẽ thời Sen no Rikyu. Khác với nghệ thuật cắm hoa Rikka yêu cầu nghiêm ngặt về kiểu dáng, tư thế hoa, nguyên liệu và kỹ thuật cắm phức tạp, Chabana hướng tới sự tối giản và tính tự nhiên được kế thừa từ kiểu cắm Nageire.
Đặc điểm nghệ thuật cắm hoa Chabana :
Thiết kế nội thất Nhật Bản thường gắn liền với chủ nghĩa tối giản. Phong cách Wabi Sabi không chỉ tập trung vào sự tối giản mà còn đề cao sự không hoàn hảo và vẻ đẹp phù du của cuộc sống.
Đặc trưng của nội thất Wabi Sabi style :
Wabi Sabi có sức ảnh hưởng lớn tới văn hóa Nhật Bản, chẳng hạn như Thiền, tranh vẽ, vườn, trà đạo, nội thất, … Từ đó, phong cách Wabi Sabi dần trở thành một nét văn hóa của Nhật Bản với thế giới quan độc đáo.
Phong cách Wabi Sabi có thể nói là triết lý sống thanh đạm của người Nhật và Sobokuya đã hữu hình hóa triết lý này vào không gian sống thông qua các Dự án của mình, giúp bạn tận hưởng được vẻ đẹp của cuộc sống.
Liên hệ với chúng tôi nếu bạn muốn thiết kế nhà theo phong cách Nhật Bản
Sobokuya Vietnam – Tư vấn, thiết kế, thi công phong cách Nhật Bản
Website: https://sobokuya.vn/
Fanpage : Sobokuya Vietnam
Address: R102, 01SH11, Vinhomes Ocean Park, Thị trấn Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội.
Tel: (84) 03 8284 2525
Email: info@sobokuya.vn
Tôi tôn trọng sự sống của cây cối. Tôi quan niệm rằng những giá trị tuyệt vời nhất đều bắt nguồn từ tự nhiên.
Mang tinh thần Wabi Sabi trong văn hóa Nhật Bản, tận hưởng vẻ đẹp trong sự mất cân đối, đơn giản, dở dang mà tự nhiên đem lại, đó là điều khác biệt lớn của Sobokuya.
Và, chúng tôi không chỉ xây dựng những ngôi nhà đơn thuần, chúng tôi xây hạnh phúc.
Add: Toà R1.02, 01SH11, Vinhomes Ocean Park, Thị trấn Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội, Việt Nam
Email: info@sobokuya.vn
Phone: (+84) 3 8284 2525
Add: 1878 Nishiide Oizumi, Hokuto, Yamanashi, Japan
Email: imai@sobokuya.life
Phone: (+81) 551 45 7177
Happiness is Simplicity – CEO Imai Hisashi
